Adet düzensizliği ya da regl bozukluğu, kadının tamamlanması gereken yumurtlama döngüsünü tamamlayamaması ya da sancılı bir şekilde tamamlaması anlamına gelir. Adet düzensizliğinin nedenleri fizyolojik ve psikolojik olabilir. Bunların meydana getirdiği duruma düzensiz siklus denir. Regl düzensizliğinden söz edebilmek için adet süresinin 2 günden az 7 günden fazla olması gerekir. 45 günden fazla adet görmüyorum denailiyorsa bu da farklı bir adet düzensizliğinin işaretidir.
Menstrual düzensizlikler, 28 günde bir olması gereken regl düzeninin bozulması anlamına gelir. Ancak adet düzensizliğim var demek için 28 gün döngüsünün 4 gün eksik ya da 4 gün fazla olması önemli değildir. Yani 32 güne bir adet ya da 24 güne bir adet normaldir. Ayrıca adet döneminin 3 – 7 gün sürmesi de normal kabul edilir.
Kadınlarda Adet Gecikmesi Neden Olur?
Adet düzensizliği neden olur sorusunun cevabı şu yedi başlıkta incelenir:
- Amenore
- Hipermenore
- Oligomenore
- Polimenore
- Hipomenore
- Menoraji
- Metroraji
Amenore Nedir?
Adet yokluğu olarak da bilinen amenore, âdet kanamasının olmaması anlamına gelir. Normal durumlarda adet 12- 15 yaş arasında başlar. Bir kadın 16 yaşına kadar adet olmamışsa ya da adeti 3- 4 ay arayla adet görüyorsa amenore ya da adet yokluğu denir. Adet düzensizliğinin en ağır şekli olarak kabul edilir.
Amenore, ikiye ayrılır:
- Kadın, 17- 18 yaşına gelene kadar hiç adet görmemiştir. Buna primer amenore denir. Tedavisi olmayabilir.
- Sekonder primer, gebelik, stres ve aşırı kilo kaybı gibi nedenlerle olabilir. Tedavisi vardır.
Her kadın fizyolojik amenore durumunu yaşayacak yani menopoza girecektir. Menopoza girme yaşı ortalama 50’dir. Gebelik ve emzirme dönemindeki adet yokluğu ya da gecikmesi de normaldir.
Adet, bazen hiçbir fizyolojik neden yokken olmayabilir. Bu adet yokluğuna patolojik amenore (fonksiyonel amenore) denir. Diyabet gibi kronik hastalıklar
- Ağır travmalar
- Ölüm- boşanma gibi çevresel faktörler
- Aşırı korku- üzüntü ve heyecandan kaynaklı ruhsal bunalımlar
- Aşırı zayıflama,
- Şok diyetler,
- Yalancı gebelik,
- Adet görmeme nedenlerinden bazılarıdır.
Adet göremem durumunda, hamilelik ilk bakılması gereken durumdur. Eğer hamilelik yoksa muayene ve laboratuvar incelemeleri yapılmalıdır. İlk yapılacak tetkik hormon testidir.
Hipermenore Nedir?
Aşırı adet kanaması ya da aşırı kanamalı adet görme anlamına gelen hipermenore bir adet döneminde 150 cc üstü adet kanı gelmesi demektir. Adet kanını fazla gelmesi, miyop, polip, iltihap ya da endometriosis (çikolata kisti) gibi nedenlerden ötürü olabilir. Bunun yanında vücut bir bütündür. Âdet kanamasının fazla olmasının nedeni illa üreme sistemi ile ilgili değildir. Kalp, akciğer ve damar yolu hastalıkları, hipertansiyon, koagülasyon (pıhtılaşma sorunu) gibi kan hastalıkları menstrual bozukluğun nedenleri olabilir.
Aşırı adet kanaması, anemiye neden olabilecek kadar önemlidir. Bunun nedeni her ay bir su bardağından fazla kanın vücuttan atılmasıdır. Anemi, aynı zamanda demir eksikliği anlamına da gelmektedir.
Aşırı kanalı adet görmenin tedavisinde önce androjen, östrojen ve progesteron hormonları kullanılır. Tedavi, adeti hemen düzene sokmaz. Adetin normale dönmesi iki ya da üç adet döngüsü sürebilir.
Oligomenore Nedir?
Oligomenore, adetin seyrek olması anlamına gelir. Adet döngüleri arasında 35 günden fazla ara bulunur. Yani adetler, 5 -7 haftada bir veya 2 – 3 ayda bir olabilir. Ancak, hipermenore gibi kanama miktarı aşırı değil, normaldir. Siklus süresinin 35 günden fazla olması hamile kalmaya engel değildir. Ancak hormon tetkikleri, kan tahlilleri yapılmalıdır. Eğer kanama 45 gündür gelmiyorsa ayrıntılı muayene gerekir.
Polimenore Nedir?
Polimenore, adetin sık olması anlamına gelir. Yani “Çok sık adet oluyorum neden” sorusunun cevabıdır. Regl, 21 günden daha az aralıklarla görünür. Yani ayda iki kez adet olmak polimenore habercisidir. Sık adet görememenin nedeni %90 hormonlarla ilgilidir. Hormonların bozulmasının nedenleri ise çevresel ya da genetiktir.
Menoraji Nedir?
Menoraji, adetin düzenli olması ama kanamanın aşırı olmasına anlamına gelir. Siklus süresi yine 21 – 28 günde bir olup kanamanın miktarı 150 cc.den fazladır. Miyomlar, polip oluşumu, kanın pıhtılaşmaması, çikolata kisti, bu duruma neden olabilir.