Adet kesilmesi veya adet düzensizliklerinin bir çok sebebi vardır. Hamilelik gibi doğal bir süreç ile olabileceği gibi hormonal dengesizlikleriden kaynaklı tıbbi sorunlara kadar değişiklik gösterebilir.
Bazı Kadınların adetleri her ay saat ile kurulmuş gibi düzenlidir; bazıları için ise bu saat tahmini zor ve süprizlidir Bazen regl hiç olmayız… Peki bu gibi durumlarda direk “Hamileyim!” demek doğru mu?
İşte bu yazımızda tüm bunları konu aldık… Buyrunuz;
Adet gecikmesi normal mi?
Düzensiz regl dönemi her birimiz bir kaç kez de olsa yaşamışızdır,
Bunlar; ilk kez regl görmeye başladığımız (ergenlik) dönemi, hamilelik sonrası emzirme dönemi ve pre-menopoz’un başlangıç dönemi.
Ortalama sağlıklı bir Kadın 21–35 günde bir adet görür.
Ergenlik, menapoz ve hamilelik dışındaki adet gecikmesi bir sağlık sorununa işaret ediyor olabilir.
Hamilelik dışında gelişen adet gecikmelerinin başlıca nedeleri arasında stres, düşük vücut ağırlığı, obezite, polikistik over senromu, doğum kontrolü kullanımı, erken menopoz (pre-menopoz), tiroid ve bazı kronik rahatsızlıklar gelebilir,
Üç aydan daha uzun bir süre adet görememek normal mi?
Üç ay veya daha uzun süre adet görmemenin doğal nedenleri arasında perimenopoz, hamilelik ve emzirme gelebilir. Bu duruma “Amenore” denmektedir.
Gebelik, menopoz ve emzirme dönemi dışında 3 ay üst üste menstrüasyon görülmemesi durumuna “Sekonder Amenore” denir.
Stres, uzun ve sağlıksız diyetler kaynaklı düşük vücut yağı ve aşırı egzersiz gibi faktörler de buna neden olabilir.
Hipofiz bezindeki tümörler veya hipoaktif/hiperaktif tiroid bezi de hormonal dengesizliklere yol açabilir ve sekonder amenoreyi tetikleyebilir. Düşük östrojen seviyeleri veya yüksek testosteron seviyeleri de adet gecikmesine neden olabilir.
Swyer sendromu ve Turner sendromu gibi genetik bozukluklar, uygun hormon replasman tedavisi olmadan adet görmeme ile sonuçlanır.
Antidepresanlar, antipsikotikler veya kemoterapi ilaçları da adet gecikmesine sebep olabilir.
Ayrıca doğum kontrol haplarını almayı yeni bıraktıysanız, üç ay veya daha uzun süre adet görmeyebilirsiniz.
Üreme organlarınızdaki problemler gibi fiziksel sorunlar da adet kesilmesi veya adet gecikmesine neden olabilir.
Adet gecikmesi ne kadar normaldir?
Adet döngüleri 21 ila 35 gün arasında değişir. Adet dönemleriniz bu aralıktaysa endişelenmenize gerek yoktur.
Adetinizin başladığı tarih itibariyle bir sonraki adetinize gelene kadar geçen süre şle adet döngünüzü hesaplamanız mümkündür,
Eğer yeni regl olduysanız bu sürelerin dengesizliklerinden korkmayın, bu süreler ilk 6 ay değişiklik gösterebilir,
Gebelik sonrası vücudun eski sistemine alışma dönemi ile beraber yine adet döneminizde dengesizlikler yaşanabilir, bu da normaldir,
Adet gecikmesinin nedenlerinden bazıları şunlardır:
- Stres: En yaygın nedenlerinden biridir. Stres, hormonal bir dengesizliğe neden olabilir ve hatta hipotalamusu (beynin regl döneminizi düzenlemeye yardımcı olan kısmı) etkileyebilir. Stres ayrıca kilo kaybına, kilo alımına veya diğer hastalıklara da yol açabilir ve bunlar döngünüzü etkileyebilir. Stres, seyahat, mesleki ve ilişki sorunları, duygusal sorunlar, finansal kaygılar vb. birçok faktörden kaynaklanabilir.
- Düşük vücut ağırlığı: Düşük vücut ağırlığı, adet gecikmesinin başka bir olası nedenidir. Bulimia veya anoreksiya nervoza gibi yeme bozukluğu olan kişiler adet görmeme yaşayabilirler. Düzensiz ve uzman bir danışan kontrolünde yapılmayan diyetler ve sonrasında da adet bozuklukları yaşayabilirsiniz. Vücut ağırlığınız çok düşükse, hormonal değişiklikler nedeniyle yumurtlamayı durdurabilirsiniz. Yoğun egzersizler ile çalışan sporcular da adet gecikmesi yaşayabilir.
- Obezite: Düşük vücut ağırlığına benzer şekilde, obezite de adet görmemeye yol açan hormonal değişikliklere neden olabilir.
- Polikistik over sendromu (PCOS): PCOS, vücudunuzun daha fazla erkek hormonu androjen ürettiği bir durumdur. Bu hormonal dengesizlik nedeniyle yumurtlama durur veya düzensiz hale gelir ve yumurtalıklarda foliküller (kistler) oluşur. Bu, adet gecikmesine neden olur. Androjenlerle birlikte insülin gibi diğer hormonlar da PKOS tarafından bozulabilir. Halk arasında sıkça rastlanan bu durum için korkmamalı ve bir doktora görünmenizi öneririz.
- Doğum kontrolü: Doğum kontrolünü durdurmak veya başlatmak, adet döngünüzde değişikliklere neden olabilir. Doğum kontrolü, yumurtalıkların yumurta bırakmasını engelleyen progesteron ve östrojen hormonlarını içerir. Üç ay içinde, doğum kontrol haplarını bıraktıktan veya almaya başladıktan sonra adetiniz muhtemelen düzenli hale gelecektir. Enjekte edilen veya implante edilen diğer hormonal kontraseptif türleri de adet gecikmesine neden olabilir.
- Kronik hastalıklar: Çölyak hastalığı ve diyabet gibi bazı kronik hastalıklar da adet döneminizi etkileyebilir. Kan şekeri değişiklikleri hormonları etkileyebilir ve kötü kontrol edilen diyabet düzensiz dönemlere yol açabilir. Çölyak hastalığı, ince bağırsakta iltihaplanmaya neden olur ve vücudun hayati besinleri emmesini engelleyerek adet gecikmesine sebep olur.
- Tiroid sorunları: Yetersiz veya aşırı aktif bir tiroid bezi de düzensiz dönemlere neden olabilir. Tiroid bezi vücudunuzun metabolizmasını düzenler, bu nedenle tiroid sorunları hormon seviyelerini de etkileyerek bir dönemi kaçırmanıza neden olabilir.
- Erken pre-menopoz: Çoğu için menopoz 45 ile 55 yaşları arasında başlar. Menopoz semptomları 40 yaşından önce başlarsa erken pre-menopoz olarak kabul edilir; -ki beslenme faktörleri, çevre şartları, düzensiz cinsel ilişki gibi durumlar sebebiyle son yıllarda çok artmıştır. Erken pre-menopoz, yumurtalamanın azaldığı anlamına gelir. Bu, adet gecikmesine ve adetin sona ermesine neden olur.
Adet gecikmesi yaşıyorsam ne yapmalıyım?
Bir uzmana görünmek Adet gecikmesinin nedenini anlamanıza ve uygun tedavi seçenekleri önermenize yardımcı olabilir.
- Yılda üç veya daha fazla kez adetinizi kaçırdınız.
- 21 – 35 günden az/fazla dönem aralıklarında regl oluyorsanız,
- Kanama 8 günden fazla sürerse,
- Kanama normalden daha ağrılı ise,
- Kanama dönemlerinizde ateşiniz varsa,
- Menopoza girmiş ve bir yıl süreyle adet görmeyip sonrasında adet görmeye başladıysan,
doktorunuzu ziyaret edin…
Sevgiler…
REFERANSLAR:
NHS Choices, NHS, www.nhs.uk/conditions/stopped-or-missed-periods/.“Amenore.” Mayo Clinic, Mayo Tıp Eğitimi ve Araştırma Vakfı, 25 Temmuz 2019, www.mayoclinic.org/diseases-conditions/amenorrhea/symptoms-Causes/syc-20369299.“Yok Adet Dönemleri – Birincil: MedlinePlus Tıp Ansiklopedisi.” MedlinePlus, ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi, medlineplus.gov/ency/article/001218.htm.Klein, David A. ve Merrily A. Poth. “Amenore: Tanı ve Tedaviye Bir Yaklaşım.” Amerikan Aile Hekimi, 1 Haziran 2013, www.aafp.org/afp/2013/0601/p781.html.